Αν αποσυνθέσεις το Ελληνικό, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν ένα κακόγουστο καζίνο, ένα Mall και μερικές επαύλεις.
Τα περιβαλλοντικά ζητήματα της βορειοανατολικής Χαλκιδικής καταλήγουν στην ανάγνωση μιας δυστοπικής συνθήκης ελέγχου, όπου η αλήθεια προκαταλαμβάνεται από ιδεολογικές εμμονές.
Διαβάζεις, φερειπείν, ότι ο χώρος υγειονομικής ταφής επικίνδυνων υλικών της Ελληνικός Χρυσός βρίσκεται πάνω από ενεργά ρήγματα, ενώ «τα υλικά αυτά θα μείνουν εκεί για πάντα. Δεν θα υπάρχει παγκόσμιο προηγούμενο ανάλογης χωροθέτησης και αυτό είναι εξαιρετικά προβληματικό». Κι αυτά τα λέει ο διευθυντής του Εργαστηρίου Γεωφυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου.
Η ίδια, πάντως, η Ελληνική Χρυσός αναφερόμενη στη μεταλλευτική ιστορία της βορειοανατολικής Χαλκιδικής, αναφέρει ότι στην περιοχή σώζονται περισσότερα από 300 πηγάδια και περίπου είκοσι χιλιάδες κυβικά μέτρα αρχαίων μεταλλουργικών απορριμμάτων, των κοινών «σκουριών» από την «εκκαμίνευση» των μεταλλευμάτων.
Όμως, το πρόβλημα είναι οι σκουριές του μέλλοντος· κι όχι του μακρινού. Και βλέπεις τους περισσότερους φορείς να συμφωνούν στην ανάγκη της επένδυσης. (Κι άντε εδώ να πούμε πως γενικά χρειαζόμαστε άμεσες ξένες επενδύσεις – τι επενδύσεις και με ποιους όρους είναι το ερώτημα).
Και συμφωνούν οι δήμοι, κοινότητες και πάσης φύσεως τοπάρχες, μαζί με τα επιμελητήρια. Αλλά, παραδέχονται, ταυτόχρονα, ότι το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της νέας σύμβασης είναι πολύ μεγάλο. Κι ελπίζουν ότι αυτή τη φορά στην περιοχή θα λειτουργήσει ένα πρότυπο εργοστάσιο μεταλλουργίας.
Έχω την αίσθηση ότι πάντα σ’ αυτή τη χώρα φορτώνουμε στην ελπίδα αυτά που δεν είναι προτεραιότητά μας στην ανάγκη.
Αντιπαροχή στο Ελληνικό
Τα ίδια, πάντως, ήλπιζαν κάποιοι και για το Ελληνικό, την άλλη μεγάλη επένδυση, όπου οι ξένοι επενδυτές έχουν φύγει κι έχουν μείνει οι γνωστοί άγνωστοι της ανωτάτης οικοπεδοφαγικής. Στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής βρίσκεται η «Κύρωση Σύμβασης Διανομής Ακινήτου – Σύστασης Δικαιώματος Επιφανείας Ακινήτου Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού-Αγίου Κοσμά». Και την περασμένη Τετάρτη εκλήθησαν οι φορείς και η αυτοδιοίκηση στο πλαίσιο της διαβούλευσης.
Με μια άκρως κατατοπιστική δημόσια παρέμβαση, ο Νίκος Μπελαβίλας, διευθυντής του Εργαστηρίου Αστικής Ανάπτυξης στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, εξήγησε τα τι και πώς άλλης μιας κυβερνητικής λαθροχειρίας εις βάρος του περιβάλλοντος και της αστικής ανάπτυξης.
Ο κ. Μπελαβίλας παραθέτει τον χάρτη που περιέχεται στο πολυσχέδιο πολυσέλιδο σχέδιο νόμο (σελ. 2190), εξηγώντας, μεταξύ άλλων, ότι πρόκειται για μια «εκσυγχρονισμένη μορφή αντιπαροχής, όπως συνέβαινε το ’60. Μόνο που τότε ο αρχικός ιδιοκτήτης έπαιρνε ένα 40-50% των νέων κατασκευών.
Εδώ το Ελληνικό Δημόσιο τα χάνει όλα, οι ιδιώτες παίρνουν το μεγαλύτερο μέρος της έκτασης των 5.000 στρεμμάτων για 99 χρόνια, και μάλιστα μπορούν να το περιφράξουν –περιμετρικά ή εσωτερικά– κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης.
Ο οικοπεδούχος δίνει τη γη στον επιφανειούχο, ο τελευταίος τεμαχίζει και πουλά σε δεύτερους, τρίτους κ.ο.κ, και μπορεί να κάνει τα πάντα σαν να ήταν ο κύριος της γης, ακόμα και να υποθηκεύσει την έκταση κι ό,τι είναι πάνω σ’ αυτή, χωρίς την έγκριση του Δημοσίου.
Έχω την αίσθηση ότι πάντα σ’ αυτή τη χώρα φορτώνουμε στην ελπίδα αυτά που δεν είναι προτεραιότητά μας στην ανάγκη.
Δρόμοι, πάρκα, πλατείες και δημόσιοι χώροι χωρίς εμπορική χρήση περιορίζονται στο ελάχιστο, η έξοδος του πάρκου στη θάλασσα έχει εξαφανιστεί, το βουλεβάρτο που συνδέει τις γειτονιές στα ανατολικά με τη θάλασσα, αλλά και ο μεγάλος παράκτιος πεζόδρομος του Αγίου Κοσμά επίσης. Η ελεύθερη κι αδόμητη έκταση κολύμβησης του ενός χιλιομέτρου σε σύνολο τριών, μειώνεται στα 250 μέτρα. Οι κάτοικοι των γειτονικών δήμων θα έχουν πρόσβαση μόνο στα έξι Mall που σχεδιάζονται επί της Βουλιαγμένης.
Για να φτάσουμε ως εδώ χρειάστηκαν δέκα φωτογραφικές νομοθετικές ρυθμίσεις και ουσιαστικό ξήλωμα όλης της πολεοδομικής νομοθεσίας και του δικαίου της δημόσιας ιδιοκτησίας.
Όπως επισημαίνει ο Νίκος Μπελαβίλας, «το εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος με τους Δήμους Ελληνικού-Αργυρούπολης, Γλυφάδας και Αλίμου είχαν προτείνει το 2010 ένα βιώσιμο σχέδιο και αυτό απορρίφθηκε», ενώ μέσα από διαπραγματεύσεις είχε βρεθεί λύση με νόμο του 2016, που διασφάλιζε τον δημόσιο χαρακτήρα, το Αθλητικό Κέντρο Αγίου Κοσμά, το ανοικτό Μητροπολιτικό Πάρκο, το πράσινο στο μισό της έκτασης, και την ακτή.
Όλα αυτά αν, τελικώς, έρθει κανένας σοβαρός επενδυτής. Γιατί, μέχρι στιγμής αν αποσυνθέσεις το Ελληνικό, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν ένα κακόγουστο καζίνο, ένα Mall και μερικές επαύλεις. Που σημαίνει ότι με άλλα τόσα ξαναχρεωκοπείς. ■
(Από τη ραδιοφωνική εκπομπή Viral, που μεταδόθηκε το Σάββατο 20 Μαρτίου 2021, στους 105,5 Στο Κόκκινο).
