Τα βλέπουμε, τα ζούμε καθημερινά σε όλο και μεγαλύτερες δόσεις, αλλά πιο μεγάλη είναι η αδυναμία μας να κάνουμε κάτι.
Αναστοχαστική ανημποριά είναι ο όρος που εισήγαγε ο Μαρκ Φίσερ για να περιγράψει τη συνθήκη όπου γνωρίζεις ότι τα πράγματα είναι χάλια, αλλά περισσότερο και από αυτό, ξέρεις ότι δεν μπορείς να κάνεις τίποτα για να τα αλλάξεις.
Ακόμα χειρότερα, αυτή η γνώση, ο αναστοχασμός, δεν είναι η παθητική παρατήρηση μιας παγιωμένης κατάστασης, αλλά μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Πιθανότατα όμως, το γνωρίζεις και αυτό. Ένας φαύλος κύκλος δηλαδή, από τον οποίο μοιάζει ακατόρθωτο να ξεφύγεις.
Άραγε, δεν είναι αυτή η πραγματικότητά μας το τελευταίο διάστημα; Πανδημία, κρίση, ελληνοτουρκικά, προσφυγικό, μια φαυλοδεξιά κυβέρνηση που μεταχειρίζεται τη χώρα σαν οικογενειακή επιχείρηση και ένα εξωφρενικά συμπαγές μηντιακό καθεστώς, που συστηματικά ξερνάει χοντροκομμένη προπαγάνδα. Τα βλέπουμε, τα ζούμε καθημερινά σε όλο και μεγαλύτερες δόσεις, αλλά πιο μεγάλη είναι η αδυναμία μας να κάνουμε κάτι.
Οπότε αποδρούμε στον εικονικό κόσμο των σόσιαλ μήντια, στη διαδικτυακή μας φούσκα στην οποία όλοι συμφωνούμε, στα βασικά τουλάχιστον, και όπου όλα είναι πιθανά. Εδώ ξιφουλκούμε ασταμάτητα εναντίον της αδικίας, σατιρίζουμε την εξουσία, καταριόμαστε τους ισχυρούς και συμπονούμε τους αδύναμους. Έχουμε τον έλεγχο ή μάλλον, μια προσομοίωση ελέγχου.
Που και που ένα σοσιαλμιντιακό τρεντ πηδά από τον εικονικό στον «αναλογικό» κόσμο, χαρίζοντας μας μικρές, συμβολικές, ως επί το πλείστον, νίκες – η απόσυρση μιας διάταξης, η παραίτηση ενός υφυπουργού κ.ο.κ. Επιτυχίες που επιβεβαιώνουν στα μάτια μας τη δύναμη της ψηφιακής υπέρ-πραγματικότητας, βυθίζοντάς μας ακόμα πιο βαθιά εντός της.
Ο καπιταλισμός θα σου προσφέρει το όπιο που θα σε βοηθήσει να τον αντέξεις. Αρκεί και συ να παραδώσεις τον εαυτό σου σε εκείνον. Έστω και πιστεύοντας ότι τον αντιμάχεσαι. ■